N°127 – Nau fa’a’ohipara’a mä’ohi ö te fara

 

Service de la Culture et du Patrimoine (SCP) – Te pu no te ta’ere e no te faufa’a tumufara fruits NMT

 

Par Natea Montillier, ethnologue et linguiste-chef du bureau ethnologie au Service de la Culture et du Patrimoine (SCP)
I terā ra tau, e fa’a’apuhia na teie tumu rā’au te e nae’a a’e tō na teitei i te 2 e tae atu i te 10 mētera.

Te ravera’a ō te rauoro : e pū’e’ehia te rau’ere, e tūfetuhia nā ni’a mai i te tahi ‘ā’eho, e panahia i te tahi tāpū ‘ofe nō te tū’ati’atira’a i te mau rau’ere ‘ia riro mai ‘ei pāti’a rauoro nō te ato i te fare ‘aore rā nō te papa’i fare.

E rāra’ahia te rau’ere fara pae’ore nō tō na tara ‘ore, ‘ei ‘ete, tāupo’o, pē’ue…

I te ‘anotau tāhito, e fa’a’ohipa-ato’a-hia te pē’ue ‘ei ‘ie nō te va’a ‘aore rā ‘ei ‘āpiu, ‘ei ‘ahu fa’a’una’una ‘e ‘ei ‘ahu pāruru ‘ia rari ‘ore.

E riro na te mā’a fara para ‘ei mā’a tau o’e ‘e ‘ei mā’a tāpe’a nō te mau tere roa nā ni’a i te mōana.

 

E ‘ano’ihia te mā’a fara i te hei, nō tō na no’ano’a ‘e te ‘una’una ō tō na nau ‘ū re’are’a, ‘ute’ute ‘e puatou ‘ama ho’i.

E nirahia te tīfaifai i te hōho’a nō tō na tumu, tō na rau’ere, tō na tīare ‘oia te hīnano.

E ravehia tō na tumu ‘āfaro ‘ei pou fare i’ei’e ānei ‘aore rā nō te tahi atu mau huru patura’a, mai te fata, te pa’epa’e…

E mea hāviti mau tō na rā’au te e fa’a’ohipahia nō te hāmani i te ‘iri fa’anehenehe ‘aore rā i te taiha’a rau nō te fare, mai te pārahira’a, te pa’epa’e, te ‘iri-‘aira’a-mā’a, te pātere…

 

E ‘ano’ihia te io tea nō te pua hīnano ō te tumu ‘ōtāne i te hei, nō tō na no’ano’a pūai ta’a ‘ē mau, mai te e rave-ato’a-hia nō te mau taiha’a rāra’a-manuā-hia.

E rāra’a-ato’a-hia te taura marū ‘e teatea nō te ure-fara.

E ravehia te ure-fara nō te rapa’au i te ma’i ‘ō.

Vous aimerez aussi...